Abstract
January 4, 2020 was the 30th anniversary of the death of Professor Jan Żak, who died prematurely at the age of 67. His work and scientific activities were known and appreciated in various countries and during difficult times when he was professionally involved in archeology. The biography of Professor Jan Żak resulted largely from the spirit of the times in which he lived, but also from his open, curious personality. He touched the warfare, and his professional life took place in the realities of the People's Republic of Poland; he also witnessed its dramatic end. The aim of this article is not only to recall the methodological and theoretical foundations of J. Żak's scientific work, but also to try to answer the question about the contemporary methodology of archeology, practiced by the Professor's students and subsequent generations.
Highlights
he was professionally involved in archeology
This article aims to show the importance of Professor Jan Żak's scientific works 30 years after his death
His scientific output and views on archeology were shaped by the times
Summary
Prace naukowe Profesora Jana Żaka miały rozległy charakter, czego wyrazem jest około 200 opublikowanych pozycji. Badania naukowe Profesora koncentrowały się na problematyce wczesnego średniowiecza, zwłaszcza kontaktów społeczeństw zachodniosłowiańskich ze skandynawskimi, a także nad uzbrojeniem i etnogenezą Słowian oraz na problematyce teoretycznej i metodologicznej prahistorii (archeologii). Ważnym nurtem rozważań Profesora Jana Żaka była teoria i metodologia archeologii i prahistorii, którą propagował i której podstawy tworzył jako jeden z nielicznych polskich archeologów. W ideach Profesora również w tym zakresie widoczna jest odmienność ujmowania tej problematyki w kontekście poglądów funkcjonujących wówczas w archeologii. W tym duchu prowadził już wcześniej refleksję nad obrazem etnogenezy Słowian, tworzonym przez prahistorię niemiecką i polską, już w pracy z 1974 roku Słowianie i Germanie w prahistorii polskiej i niemieckiej (Żak, 1974). Prace uniwersyteckich metodologów archeologii charakteryzują się różnorodnością, ale dotyczą one refleksji nad teorią i metodologią archeologii, zapoczątkowanej przez Jana Żaka w jego dążeniach do wyjścia poza pozytywistyczny (indukcjonistyczny, doświadczalny) model wiedzy archeologicznej (Żak, Minta-Tworzowska, 1987). Sama również pisałam w duchu niezbędności i pierwotności teorii w jakichkolwiek badaniach archeologicznych, w tym w odniesieniu do zastosowania klasyfikacji czy typologii (Minta-Tworzowska, 1994, s. 14) oraz czy archeologia współczesna „potrzebuje” teorii (Minta-Tworzowska, 2015a)
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
