‘Kudüs’ Adlı İki Şiirin Mukayesesi: Nizâr Kabbânî’nin Kaleminden Arapça ‘El-Kuds’ ve Else Lasker-Schüler’in Kaleminden Almanca ‘Jerusalem’

Abstract

Nizâr b. Tevfik Kabbânî, modern Arap edebiyatının en meşhur şairleri arasındadır. Onun Arap edebiyatında böylesi büyük bir tanınırlık kazanmasının nedeni, daha ziyade Filistin’in sorunlarının dile getirilmesi hususunda son derece faal olmasıdır. Özellikle son bir asırdır, Filistin ile bu kutsal toprakların mukaddes kenti Kudüs’ün akıbeti, pek çok ulustan pek çok aydının zihnini meşgul etmektedir. Bu aydınlardan birisi de şiirlerini Almanca nazmeden Else Lasker-Schüler’dir. Tüm semavi dinler için kutsal bir kent olan Kudüs, hem Nizâr Kabbânî’nin hem de Else Lasker-Schüler’in şiirlerinde karşımıza çıkan bir motiftir. Söz konusu şairlere ait iki farklı şiir, aynı adı yani Kudüs ismini taşımaktadır. Nizâr Kabbânî’nin el-Kuds’ü ve Else Lasker-Schüler’in Jerusalem’ı, belirli açılardan birbirine benzemekte, bazı noktalarda da birbirinden ayrılmaktadır. Bu çalışmada, biri Arapça diğeri Almanca olan söz konusu iki şiirin mukayeseli bir incelemesinin yapılması amaçlanmaktadır. Kabbânî’nin mezkûr şiiri, bu çalışmada edebî ve sanatsal bir tercümeden ziyade, mukayesenin daha doğru yapılabilmesi için kelimesi kelimesine tercüme edilmiştir. Benzer şekilde, Else Lasker-Schüler’in şiiri de aynı metotla Almancadan Türkçeye tam haliyle kelimesi kelimesine aktarılmıştır. Bu çalışmanın önemi, söz konusu şiirler arasında mukayeseli bir incelemenin yapılacak olmasıdır. Dolayısıyla bu çalışmanın kapsamı yalnızca mezkûr iki şiirin mukayesesiyle sınırlıdır. Bu amaç doğrultusunda bilimsel bir karşılaştırmanın yapılması planlanmaktadır.