Abstract
Balkan toplumları arasında, Osmanlı Devleti’yle ilgili çok sayıda olumsuz anlatı ve mitler vardır. Osmanlı karşıtı anlatı ve mitler, siyasal ulusal bir kimlik oluşturulması amacıyla kurgulanmış ve bilinçli olarak Balkan uluslarının kolektif hafızasına yerleştirilmiştir. Çalışmada, bir Balkan ülkesi olan Hırvatistan’ın ulusal belleğinde yer alan Osmanlı-Türk imgesine ilişkin anlatılar ve mitler ele alınmıştır. Osmanlı Devleti, Hırvat topraklarının tamamına hükmetmemiş, nispeten kısa denebilecek bir süre Hırvatistan’ın doğu bölgesinde ve Dalmaçya kıyılarında yer alan belirli yerleri yönetimi altına almıştır. Buna rağmen Hırvat ulusal belleğinde, Osmanlı-Türk imgesi yoğun biçimde geleneksel kutlamalarda, halk edebiyatı ürünlerinde ve dinsel ritüellerde önemli bir yer işgal etmektedir. Bu kapsamda Hırvatistan’da geleneksel olarak yüzyıllarca kutlanagelen iki etkinlik incelenmiştir. Bu iki etkinlik Đurđevac (Curcevaç) ve Sinj (Sinye) kentlerinde gerçekleşmektedir. Etkinliklerin ortak özelliği, Osmanlı Devleti’ne karşı verilen mücadeleyi hayali öğelerden yola çıkarak bir anlatı ve mit haline gelmiş olmalarıdır. Ulus inşasında anlatı ve mitler, toplulukların ortak bir kimlik ve aidiyet duygusu geliştirmesinde etkin bir rol oynar. Anlatı ve mitler, bir ulusun kökenini, tarihini, kültürel değerlerini ve kahramanlarını yaratmada toplumu bir araya getirir, ayrıca ulusun tesis edilmesinde siyasi ve kültürel bir meşruiyet sağlar. Ulus inşasında anlatı ve mitler, tarihsel gerçeklikleri yüceltir, idealize eder ve çoğu zaman bunları çarpıtarak ortak bir bilinç yaratırlar. Çalışmada Đurđevac ve Sinj kentlerinde kutlanan iki etkinlik aracılığıyla Hırvat ulusunun yaratılması sürecinde anlatı ve mitlerin nasıl kurgulandığı açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışma, nitel bir yaklaşım çerçevesinde tasarlanmış ve veri toplama sürecinde “durum çalışması” deseni takip edilmiştir.
Published Version
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have