Galicyjscy popularyzatorzy zdrowia i higieny przełomu XIX i XX wieku

Abstract

<p>Na przełomie XIX i XX wieku Galicja stała się centrum polskiego ruchu higienicznego, którego celem była poprawa sytuacji higienicznej w kraju. Z jednej strony dzięki autonomii miała większe niż inne zabory możliwości wymiany myśli i doświadczeń, z drugiej zaś trudne warunki życia ludności oraz bardzo zła sytuacja sanitarno-higieniczna miast i wsi dyktowały konieczność radykalnych przedsięwzięć w tym zakresie. W działania na rzecz poprawy warunków higienicznych w Galicji włączyli się polscy higieniści, lekarze i pedagodzy. W artykule zaprezentowano wybrane sylwetki oraz działania popularyzatorskie na rzecz zdrowia i higieny w dwóch ośrodkach: Krakowie i Lwowie. We Lwowie działał autor pierwszego podręcznika higieny szkolnej, pionier myśli higienicznej w Galicji Tadeusz Żuliński. W działalność higieniczną byli zaangażowani ponadto: Józef Żuliński, Edward Madeyski, Mieczysław Tytus Baranowski, Bolesław Adam Baranowski, Bronisław Kaczorowski, Edmund Cenar, Antoni Durski. W Krakowie znaną postacią stał się Henryk Jordan, profesor Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Oprócz niego w pracę społeczną na rzecz krzewienia higieny byli zaangażowani: Eugeniusz Piasecki, Józef Dietl, Zygmunt Wyrobek.</p>