Abstract

Bu çalışma, Şâfiî mezhebinin fürû fıkıh literatürüne ait önemli klasiklerden olan Nevevî’nin (ö. 676/1277) Minhâcu’t-tâlibîn ve ‘umdetü’l-müftîn eseri özelinde fürû fıkıh metinlerinin İslam siyaset düşüncesine kaynaklık ettiği iddiasını temellendirmeyi hedeflemektedir. Minhâc’da ibâdât bahisleri de dâhil fıkhın birçok alt başlığında devlet başkanına atıf yapılmasının yanı sıra imamete ilişkin müstakil bir başlığın eserde bulunması, söz konusu iddianın temellendirilmesi noktasında önemli ipuçları sunmaktadır. Fıkıh ilminin birer alt disiplini olarak ortaya çıkan ve devlet idaresine yönelik konuları içeren ahkâm-ı sultâniyye, siyer, siyâset-i şer‘iyye vb. başlıkları taşıyan çalışmalara fürû fıkhın kaynaklık ettiği bilinmektedir. Ancak bizzat fürû fıkıh eserlerinin İslam siyaset düşüncesinin temel kaynaklarından olduğu hususu, yeterince vurgulanmayan ve üzerinde derinlikli araştırmalar yapılmayan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla fürû fıkıh literatürünün de İslam siyaset düşüncesine kaynaklık ettiği meselesi, temellendirilmeyi hak eden ve üzerinde derin araştırmalar yapmayı gerektiren bir iddiadır. Çalışma kapsamında bir fürû fıkıh metni olan Minhâc’da devlet başkanına atıfla ele alınan meseleler, muhteva açısından tahlil edilecek ve böylelikle metinden hareketle devlet başkanı tasavvuru ortaya konulmaya çalışılacaktır. Minhâc etrafında şekillenen şerh ve haşiye literatürü, konunun doğru bir şekilde incelenmesi açısından ayrıca önem taşımaktadır. Nitekim farklı dönemlerde kaleme alınan bu eserler, İslam siyaset düşüncesinin farklı dönemlerdeki gelişim ve değişimini açık bir biçimde yansıtmakta ve kaleme alındıkları dönemin siyasi yapısı hakkında önemli veriler sunmaktadır. Bu çalışmanın ortaya koyacağı diğer bir husus ise bahse konu metinler üzerinden siyaset ile fıkıh arasındaki sürekli etkileşimin izlerini araştırmak olacaktır. Bu araştırma yapılırken metinler bağlamsal ve zamansal bir okumaya tâbi tutularak söz konusu izler sürülmeye çalışılacaktır.

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call

Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.