Bağımsızlıktan Sonra Kuzey Afrika Ülkelerinde Siyasi Süreç: Fas ve Libya Örneği

Abstract

Dünya’da son yıllarda artan toplumsal hareketler, özgürlük, eşitlik, adalet gibi konularda var olan sorunların giderilmesini amaçlamakta ve mevcut yönetimlerin toplumsal reformları hayata geçirmesi için zorlayıcı bir gündem oluşturmaktadır. 2011 yılından itibaren Kuzey Afrika ülkelerinde başlayan halk ayaklanmaları dünyada beklenmedik değişimlere sahne olmuş, bölgedeki ülkelerin birçoğunda iktidar değişiklikleri yaşanmıştır. Bu ülkeler içerisinde demokratik süreci çatışmasız olarak halkın taleplerine göre şekillendiren ülkeler olduğu gibi halen iç savaş halinde bulunan ve belli çıkar gruplarının çekişmesinin devam ettiği ülkeler bulunmaktadır. Bu amaçla toplumsal hareketlerin başladığı ülkelerin siyasi ve kültürel tarihlerini incelemek, bu hareketlerin içeriklerini anlamamız açısından elzem olmuştur. Genel itibarıyla Kuzey Afrika ülkelerinin tarihlerini incelediğimizde bu ülkelerin yerleşik kabile ilişkilerine derinden bağlı ve manda yönetimleri altında siyasi yapılarını kurdukları görülmektedir. Bölgede petrol gibi doğal kaynakların varlığına rağmen kurulan bu siyasi yapıların ilkelliği, bu ülkelerin siyasi ve ekonomik olarak çok fazla gelişim gösterememesine sebep olmuş ve şu anda var olan huzursuzlukların kaynağı olmuşlardır. Bu çalışmanın amacı Kuzey Afrika’nın önemli iki ülkesi olan Fas ve Libya’da manda yönetimlerinden sonra siyaset kurumlarını incelemek ve bu ülkelerde var olan iktidar ve muhalif çevreler arasındaki mücadelenin tarihsel gelişimine göz atmaktır.