Assessment of public perception on urban environmental problems by using Q methodology

Abstract

Bu calismada, Turkiye’nin iki buyuk kenti olan Istanbul ve Izmir orneginde, kentsel cevre sorunlarina yonelik alginin belirlenmesi amaclanmistir. Nitel ve nicel arastirma yontemlerinin guclu yonlerini bir araya getirerek insan oznelligini farkli bakis acilari dogrultusunda gruplandirmaya olanak taniyan Q metodoloji bu arastirmada yontem olarak kullanilmistir. Katilimcilarin belirli bir yonerge dogrultusunda siraladigi konuyla ilgili ifadelerin analiz edilmesi sonucunda, kentsel cevre sorunlarina yonelik iki faktorun yani iki bakis acisinin oldugu belirlenmistir. Faktorler arasindaki gorus farkliliklarini yansitan korelasyon degerleri dusuk cikmis olup, bu durum her iki faktoru temsil eden bakis acilarinin net bir sekilde birbirinden ayrildigini isaret etmektedir. Arastirmaya her iki sehirden katilanlarin onemli bir cogunlugu, egitim veya cinsiyet farki gozetmeksizin 1 nolu faktorde bulusmuslar ve hava kirliligi kentlesmeye bagli oncelikli cevre sorunu olarak belirtilmistir. Diger grubun meydana getirdigi 2 nolu faktorde ise koku kirliligi oncelikli cevre sorunu olarak belirlenmistir. Katilimcilar tarafindan belirtilen konular, bu kentler icin varligi daha onceden tespit edilen cevre sorunlari ile onemli olcude ortusmustur. Sonuc olarak bu calismada, Q metodolojisinin sosyal goruslerin ve onceliklerin belirlenmesine yonelik arastirmalarin desteklenmesinde ve gelistirilmesinde, yoneticilerin ve planlamacilarin calismalarinin etkinligini artirmada onemli bir arac oldugu vurgulanmistir.