Abstract
درک واقع‌بینانه آسیب‌پذیری آبخوان نسبت به پیشروی آب شور یکی از پیش‌نیازهای مهم مدیریت آبخوان‌های ساحلی است. روش GALDIT ابزار مناسبی است که علی‌رغم درنظر گرفتن خصوصیات کیفی، هیدروژئولوژیکی و زمین‌شناسی آبخوان، نقش تغذیه سطحی آبخوان را درنظر نگرفته است. محدوده مطالعاتی قم-کهک بخشی از حوضه آبریز دریاچه نمک است که در بخش خشک و بیابانی ایران مرکزی قرار گرفته است. به‌علت کمبود منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی منطقه، بخشی از نیازهای شرب و صنعت شهر قم از آب‌های خارج از این محدوده مطالعاتی تأمین می‌شود. در این پژوهش با افزودن پارامتر تغذیه سطحی آبخوان، روش GALDITR معرفی شد و آسیب‌پذیری آبخوان ساحلی قم به پیشروی آب شور دریاچه نمک ارزیابی شد. سپس با توجه به ویژگی‌های آبخوان مورد بررسی از روش تحلیل سلسله مراتبی برای بازبینی وزن پارامترهای مدل GALDITR استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، رتبه زیاد پارامتر تغذیه سطحی آبخوان در بخش وسیعی از آبخوان، منجر به افزایش وسعت ناحیه با آسیب‌پذیری متوسط مدل GALDITR نسبت به روش GALDIT شد. در مدل GALDITR-AHP، پارامترهای فاصله از خط ساحلی، تراز سطح آب زیرزمینی نسبت به سطح دریاچه و تأثیر آب شور پیشروی کرده به‌ترتیب وزن بیشتری از سایر پارامترها گرفتند. با افزایش وسعت ناحیه با آسیب‌پذیری کم در مدل GALDITR-AHP، آسیب‌پذیری آبخوان در حوالی شهر قم به پیشروی آب شور کاهش یافت. شاخص آسیب‌پذیری مدل‌هایGALDITR-AHP، GALDITR و GALDIT به‌ترتیب بیشترین هم‌بستگی را با مقدار کلر در نقاط مشاهده‌ای نشان دادند. نتایج پژوهش نشان داد که نواحی با آسیب‌پذیری زیاد و متوسط در بخش شرقی آبخوان قم با وسعت حدود 14 درصد از کل مساحت آبخوان مستعد پیشروی آب شور بوده و می‌توانند به‌عنوان محدوده گسترش آب شور برای پایش و مدیریت بهینه آبخوان ساحلی درنظر گرفته شوند.
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
